Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014
Παρασκευή 3 Ιανουαρίου 2014
Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση τι είναι και τι προσφέρει σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς;
Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις σε 18 ερωτήσεις-απαντήσεις
«Επιμελείσθαι εαυτού» ήταν η παρακαταθήκη του Σωκράτη για τις επόμενες γενιές. Σήμερα θα το ερμηνεύαμε ως εξής. Εγώ μπορώ να καλυτερέψω τον εαυτό μου, χωρίς ανταγωνισμούς, ώστε καθένας χωριστά και όλοι μαζί «να φτιάξουμε έναν παράδεισο και να ζήσουμε μέσα σε αυτόν» όπως θα συμπλήρωνε πολύ αργότερα ο Καζαντζάκης.
Η σημερινή κρίση είναι πρωτίστως πολιτισμική – κρίση αξιών και εξ αυτών οικονομική, κοινωνική και πολιτική. Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα. Ας δούμε την κρίση ως γνώμη, εκτίμηση, αποτίμηση, επιλογή, προτίμηση, δοκιμή δεξιότητας ή δύναμης, άμιλλα, αγώνα, έκβαση, αποτέλεσμα, λύση μιας υπόθεσης.
Ας δούμε την κρίση ως ευκαιρία. Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΣΕ) είναι μια από τις ευκαιρίες.
Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις σε 18 ερωτήσεις-απαντήσεις
1. Τι είναι η κοινωνική οικονομία;
«Κοινωνική Οικονομία» είναι το σύνολο των οικονομικών, επιχειρηματικών, παραγωγικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, οι οποίες αναλαμβάνονται από νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων, των οποίων ο καταστατικός σκοπός είναι η επιδίωξη του συλλογικού οφέλους και η εξυπηρέτηση γενικότερων κοινωνικών συμφερόντων. «Συλλογικός Σκοπός» είναι η προώθηση των δράσεων συλλογικότητας και η προστασία των συλλογικών αγαθών μέσω αναπτυξιακών, οικονομικών και κοινωνικών πρωτοβουλιών τοπικού, περιφερειακού ή ευρύτερου χαρακτήρα. Ως τέτοιες δράσεις νοούνται ιδίως οι πολιτιστικές, οι περιβαλλοντικές, οι οικολογικές δραστηριότητες, η αξιοποίηση και ανάδειξη τοπικών προϊόντων, η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών. (ν. 4019 αρ. 1).
2. Σε τι διαφέρει από την ιδιωτική οικονομία, τους ιδιώτες επιχειρηματίες.
Οι ιδιώτες επιχειρηματίες συνήθως δεν προσδοκούν κέρδη σε τομείς όπως η προστασία των συλλογικών αγαθών και δεν επενδύουν σε αυτούς;
3. Σε τι διαφέρει από την κρατική οικονομία, από τον τομέα του δημοσίου;
Αν και η προστασία των συλλογικών αγαθών είναι αντικείμενο της δημόσιας διοίκησης και των ΟΤΑ, έχει αποδειχθεί ότι ακόμη και σε χώρες όπου λειτουργούν αποτελεσματικά και πάλι υπολείπονται από τις πραγματικές ανάγκες των κοινωνιών τους για λόγους γραφειοκρατικούς, ενώ οι πρωτοβουλίες των πολιτών πιο χρήσιμες.
4. Τι είναι οι Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση;
Είναι αστικός συνεταιρισμός με κοινωνικό σκοπό και διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα.
5. Ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν;
Όλοι όσοι αναζητούν ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις επιχειρηματικές τους ικανότητες εργαζόμενοι συλλογικά για να στηρίξουν τον τόπο τους. Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να είναι είτε φυσικά πρόσωπα είτε φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα και συμμετέχουν σε αυτήν με μια ψήφο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνεταιριστικών τους μερίδων. Αυτό που έχει σημασία δεν είναι τα χρήματα, αλλά οι άνθρωποι που συμμετέχουν, το συλλογικό όφελος και το κοινωνικό συμφέρον.
6. Σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνται;
Στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών σε τομείς όπως πολιτισμός, περιβάλλον, οικολογία, εκπαίδευση, παροχές κοινής ωφέλειας, αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων.
7. Πόσες κατηγορίες ΚΣΕ υπάρχουν;
α) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης, οι οποίες αφορούν στην ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού. Ποσοστό 40% κατ’ ελάχιστον των εργαζομένων στις Επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν άτομα με αναπηρίες (σωματικές ή ψυχικές ή νοητικές ή αισθητηριακές), εξαρτημένα ή απεξαρτημένα από ουσίες άτομα, οροθετικοί, φυλακισμένοι/αποφυλακισμένοι, ανήλικοι παραβάτες, οι άνεργοι νέοι, οι άνεργες γυναίκες, οι άνεργοι άνω των πενήντα ετών, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών και τα μέλη πολύτεκνων οικογενειών, γυναίκες θύματα κακοποίησης, οι αναλφάβητοι, οι κάτοικοι απομακρυσμένων ορεινών και νησιωτικών περιοχών, τα άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες).
β) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοινωνικής Φροντίδας, οι οποίες αφορούν στην παραγωγή και παροχή προϊόντων και υπηρεσιών κοινωνικού προνοιακού χαρακτήρα σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις.
γ) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού, οι οποίες αφορούν την παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών για την ικανοποίηση των αναγκών της συλλογικότητας (πολιτισμός, περιβάλλον, οικολογία, εκπαίδευση, παροχές κοινής ωφέλειας, αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.α.) που προάγουν το τοπικό και συλλογικό συμφέρον, την προώθηση της απασχόλησης, την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και την ενδυνάμωση της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης.
8. Πώς διανέμονται τα κέρδη;
α. Τα κέρδη της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης δεν διανέμονται στα μέλη της, εκτός αν τα μέλη αυτά είναι και εργαζόμενοι σε αυτή. Το ποσοστό αυτό είναι έως 35% και διανέμεται στους εργαζομένους της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο καταστατικό τους
β. σε ποσοστό 5% για το σχηματισμό αποθεματικού,
γ. το υπόλοιπο διατίθεται για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
9. Υπάρξουν κίνητρα για την στήριξη των ΚΣΕ;
Το ποσό το σχηματισμό αποθεματικού και για τις δραστηριότητες της επιχείρησης (το α και το γ στην προηγούμενη ερώτηση) ΔΕΝ υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος.
Το ποσοστό που διανέμεται στους εργαζομένους της επιχείρησης οι οποίοι ανήκουν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες υπόκειται σε φόρο μετά το αφορολόγητο κλιμάκιο.
Οι εργαζόμενοι στις ΚΣΕ που ανήκουν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ΔΕΝ χάνουν το δικαίωμα να συνεχίζουν να λαμβάνουν τα επιδόματα προνοίας ή άλλη παροχή.
Ο ΟΑΕΔ θα στηρίξει τις ΚΣΕ με ειδικά προγράμματα.
Οι ΚΣΕ μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με τον δημόσιο τομέα και τους ΟΤΑ α και β βαθμού.
Σχεδιάζονται πολύ σημαντικά κίνητρα στήριξης των ΚΣΕ κατά την φάση έναρξής τους.
10. Πόσα άτομα μπορούν να συμμετάσχουν σε μια ΚΣΕ;
Επτά τουλάχιστον για τις ΚΣΕ ένταξης και πέντε τουλάχιστον για τις ΚΣΕ κοινωνικής φροντίδας και συλλογικού σκοπού. Μπορούν να συμμετάσχουν επίσης και νομικά πρόσωπα σε ποσοστό 1/3 των μελών, αλλά δεν επιτρέπεται σε ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ των ΟΤΑ. Στις ΚΣΕ ένταξης μπορούν να συμμετάσχουν ΝΠΔΔ με έγκριση του εποπτεύοντος φορέα. Η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου ΔΕΝ του προσδίδει εμπορική ιδιότητα και δεν δημιουργεί ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις.
11. Πώς διοικούνται οι ΚΣΕ;
Διοικούνται δημοκρατικά από την Γενική Συνέλευση των μελών και από τριμελή διοικούσα επιτροπή, Κάθε μέλος έχει μια ψήφο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνεταιριστικών μερίδων που διαθέτει.
12 Ποιοι είναι οι πόροι των ΚΣΕ;
Οι πόροι της Κοιν.Σ.Επ. αποτελούνται από το κεφάλαιο της επιχείρησης, δωρεές τρίτων, έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας της, έσοδα από την επιχειρηματική δραστηριότητα της, επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Ενωση, διεθνείς ή εθνικούς οργανισμούς ή Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, έσοδα από άλλα προγράμματα, κεφάλαια από κληροδοτήματα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακών στοιχείων, καθώς και κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της σύμφωνα με το καταστατικό της.
13. Πώς θα συσταθεί μια ΚΣΕ;
- Με καταστατικό που προβλέπεται στην ΥΑ 2250/οικ. 4,105 ΦΕΚ 221/2-2-2012.
- Με την εγγραφή της ΚΣΕ στο Γενικο Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας που τηρεί το Υπ. Εργασίας.
- Με έρευνα αγοράς και επιχειρηματικό σχέδιο για την συγκρότηση του αρχικού πυρήνα των ανθρώπων που θα ιδρύσουν την ΚΣΕ.
14. Τι μπορεί να πετύχει μια ΚΣΕ;
- Φθηνές προμήθειες και υπηρεσίες σε κοινωνικά αδύναμες ομάδες του πληθυσμού, ώστε να πέσουν οι τιμές αγαθών και υπηρεσιών.
- Αξιοποίηση των υποδομών της πολιτείας και των ΟΤΑ που είτε βρίσκονται σε αχρησία, είτε δεν αξιοποιούνται επαρκώς και θα μπορούσαν να παραχωρηθούν δωρεάν σε ΚΣΕ με προγραμματικές συμβάσεις, (κτίρια, παλιά σχολεία, αγροτικές εκτάσεις, δημοτικές καφετέριες κλπ)..
15. Μήπως έρχονται σε αντίθεση από την μια πλευρά ο εθελοντικός χαρακτήρας των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που ασχολείται τόσα χρόνια με το περιβάλλον, τον πολιτισμό και την κοινωνική φροντίδα και από την άλλη η κοινωνική οικονομία που, όπως και να το κάνουμε, δημιουργεί αμειβομένη εργασία και που ασφαλώς δεν είναι εθελοντισμός;
Όχι. Ο εθελοντισμός όχι μόνο δεν χάνει τον χαρακτήρα της ανιδιοτελούς προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο, αλλά αντιθέτως μόνο ο εθελοντισμός μπορεί να συμβάλλει στην δημιουργία και λειτουργία των αναγκαίων μόνιμων δομών όπως είναι οι ΚΣΕ οι οποίες θα παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες σε σταθερή και επαγγελματική βάση που δεν μπορεί ο εθελοντισμός ως εκ της φύσεώς τους να παρέχει. Ο εθελοντισμός έχει την τεχνογνωσία στα αντικείμενα, μπορεί να παίρνει πρωτοβουλίες, μπορεί να στηρίζει τις ΚΣΕ, αλλά ΔΕΝ μπορεί να τις υποκαταστήσει.
16. Γιατί δεν είχαν προχωρήσει τόσα χρόνια οι ΚΣΕ στην Ελλάδα και γενικώς ο τομέας της κοινωνικής οικονομίας;
Δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο γιατί η κεντρική πολιτική επιλογή της πολιτείας ήταν ως πρόσφατα η διοχέτευση των πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) στο κράτος και τους ΟΤΑ με τα γνωστά αποκαρδιωτικά αποτελέσματα (αδιαφάνεια, πελατειακές σχέσεις, διορισμοί στο δημόσιο, stage κλπ). Αυτή η πολιτική έχει πλέον εγκαταλειφθεί. Οι πόροι του ΕΚΤ ΔΕΝ μπορούν πια να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης ούτε από το κράτος, ούτε από τους ΟΤΑ, αντιθέτως προορίζονται απευθείας για την κοινωνία των πολιτών.
17. Yπάρχουν συγκεκριμένες ιδέες για τις ΚΣΕ στην Ελλάδα σήμερα;
Ασφαλώς. Μια ΚΣΕ θα μπορούσε να εξειδικευτεί στην διαχείριση οργανικών αποβλήτων (κλαδέματα από πάρκα, κήπους, καλλιέργειες) για να τα μετατρέπει σε ένα εμπορεύσιμο προϊόν δηλαδή εδαφοβελτιωτικό λίπασμα. Θα μπορούσε να γίνει μια προγραμματική σύμβαση μεταξύ ενός ΟΤΑ και μιας ΚΣΕ, όπου η ΚΣΕ θα παραλαμβάνει τα οργανικά απόβλητα, αλλά και θα εισπράττει από τον ΟΤΑ ένα ποσό από τα δημοτικά τέλη (που ως γνωστόν είναι ανταποδοτικά). Θα υπάρξει πολλαπλό όφελος, ελάφρυνση των χωματερών, μείωση των ρύπων, μείωση των δημοτικών τελών που θα πλήρωναν τα νοικοκυριά, παραγωγή ανταγωνιστικού προς τα εισαγόμενα εγχώριου προϊόντος (λίπασμα), δημιουργία τοπικού εισοδήματος σε μια επιχείρηση εντάσεως εργασίας.
Πολλοί ΟΤΑ εκμισθώνουν δημοτικά κτίρια σε ιδιώτες για καφετέριες με αμφίβολα οφέλη για την κοινωνία. Θα μπορούσε ο ΟΤΑ να παραχωρήσει σε μια ΚΣΕ τον χώρο και τον εξοπλισμό για να λειτουργήσει ένα κοινωνικό εστιατόριο που θα παρέχει μια λιτή αλλά πλήρη, ισορροπημένη και υγιεινή τροφή σε πολύ χαμηλές τιμές για τους πτωχούς.
Επιχειρηματικά σχέδια για κοινωνικά παντοπωλεία, κοινωνικά εστιατόρια, κοινωνικά σχολικά κυλικεία, φροντίδα στο σπίτι ηλικιωμένων, ΑΜΕΑ, παραγωγή ενέργειας κλπ.
18. Τι συμβαίνει αν μια ΚΣΕ δεν τηρήσει τα προβλεπόμενα από τον νόμο;
Σε όσες ΚΣΕ παραβαίνουν τις διατάξεις του νόμου θα επιβάλλεται πρόστιμο από 5.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ.
Σε περίπτωση υποτροπής το ανώτατο όριο προστίμου διπλασιάζεται και ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να διατάξει και την προσωρινή διαγραφή της από το Μητρώο για χρονικό διάστημα από ένα (1) έως έξι (6) μήνες και σε περίπτωση περαιτέρω υποτροπής την οριστική διαγραφή της.
Χρήσιμες Πηγές
- νόμος 4019/2011 για την κοινωνική οικονομία
- Υπουργική απόφαση 2250/οικ. 4,105 ΦΕΚ 221/2-2-2012 για το Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας
- Ειδική Υπηρεσία για την Κοινωνική Ένταξη και την Κοινωνική Οικονομία www.keko.gr – Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο http://www.esTwitter πηγη http://www.solidarityeconomy.gr/?p=147
Τετάρτη 1 Ιανουαρίου 2014
Βούτυρο καρύδας ένα φυσικό καλλυντικό!
Το βούτυρο καρύδας είναι πλούσιο σε λιπαρά οξέα, πρωτεΐνες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία που έχουν θρεπτική, αντιοξειδωτική, πλούσια ενυδατική και καταπραϋντική δράση. Επίσης, βελτιώνει την ελαστικότητα του δέρματος και ενισχύει την παραγωγή νέων κυττάρων. Η συχνή περιποίηση του δέρματος με βούτυρο καρύδας, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, προστατεύει το δέρμα από τη φθορά και την πρόωρη γήρανση λόγω της εκτεταμένης έκθεσης στον ήλιο, το διατηρεί μαλακό, απαλό και νεανικό, με υπέροχο μαύρισμα και λαχταριστό άρωμα. Το ίδιο ισχύει και για τα μαλλιά και νύχια, το βούτυρο καρύδας θρέφει, ενυδατώνει και ενδυναμώνει μαλλιά και νύχια διατηρώντας τα υγιή, λαμπερά και ανθεκτικά στις εξωτερικές επιδράσεις του περιβάλλοντος.
Χρήσεις του βουτύρου καρύδας:
1. Ενυδατική κρέμα προσώπου για ξηρά και αφυδατωμένα δέρματα: Αναμίξετε ένα κουταλάκι του γλυκού βούτυρο καρύδας με 3-4 σταγόνες ελαιόλαδο, ανακατέψτε καλά και απλώστε σε καθαρό πρόσωπο, λαιμό και ντεκολτέ.
2. Μάσκα προσώπου για όλους τους τύπους δέρματος κατάλληλη ειδικά μετά την ηλιοθεραπεία: Προετοιμάστε το ίδιο μείγμα με την ενυδατική κρέμα προσώπου και απλώστε ένα παχύ στρώμα σε καθαρό πρόσωπο, λαιμό και ντεκολτέ και αφήστε το για τουλάχιστον μισή ώρα ή μέχρι να απορροφηθεί.
3. Καθαριστικό προσώπου: Απλώστε το βούτυρο καρύδας σε στεγνό πρόσωπο με απαλές κινήσεις μασάζ και στη συνέχεια ξεπλύνετε με άφθονο χλιαρό νερό.
4. Ενυδατική κρέμα σώματος: Μόνο του το βούτυρο καρύδας ή σε συνδυασμό με ελαιόλαδο είναι μια απόλαυση για το δέρμα. Πριν βγείτε από το ντους και όσο το δέρμα είναι βρεγμένο απλώστε αρκετή ποσότητα από το βούτυρο καρύδας σε όλο το σώμα, επιμένοντας στις πολύ ξηρές περιοχές όπως γόνατα και αγκώνες, στη συνέχεια ξεπλυθείτε απαλά με χλιαρό νερό και ταμπονάρεται το δέρμα με μια πετσέτα. Αυτή η τεχνική είναι πολύ γρήγορη και εύκολη, ειδικά αν βιάζεστε και αφήνει το δέρμα τόσο απαλό και λαμπερό που δεν θα το πιστεύετε.
5. Σαν θεραπεία για έγκαυμα από τον ήλιο: Απλώστε τοπικά το βούτυρο καρύδας αναμεμιγμένο με ελαιόλαδο και αφήστε να απορροφηθεί. Αν ο ερεθισμός στο δέρμα είναι έντονος, επαναλάβετε την επάλειψη μερικές φορές.
6. Μάσκα μαλλιών: Απλώστε το βούτυρο καρύδας σε στεγνά μαλλιά (πριν το λούσιμο), μαζέψτε τα μαλλιά σας και αφήστε τη μάσκα τουλάχιστον 1 ώρα ή αρκετές ώρες. Μπορείτε να αφήσετε τη μάσκα για όλη την ημέρα, αν μαζέψετε τα μαλλιά σας σε ένα όμορφο σινιόν, κανείς δεν θα το καταλάβει. Όταν έρθει η ώρα να λούσετε τα μαλλιά σας, ξεπλύνετε πρώτα με αρκετό χλιαρό νερό και στη συνέχεια απλώστε το σαμπουάν.
7. Μαλακτικό μαλλιών: Μετά το λούσιμο απλώστε το βούτυρο καρύδας στις άκρες, αφήστε για 2-3 λεπτά και στη συνέχεια ξεπλύνετε με άφθονο νερό.
8. Ενυδάτωση μαλλιών: Καθημερινά και όσες φορές είναι απαραίτητο κατά τη διάρκεια της ημέρας, απλώστε λίγο βούτυρο καρύδας στις άκρες. Τα μαλλιά σας θα είναι απαλά, λαμπερά και θα μυρίζουν υπέροχα.
9. Ενυδάτωση νυχιών: Απλώστε το βούτυρο καρύδας στα νύχια και στα πετσάκια σε χέρια και πέλματα, κάνοντας μασάζ με κυκλικές κινήσεις πηγη
Κοκοφοίνικας .....“το δέντρο που παρέχει όλες τις ανάγκες τις ζωής.”
Για τον κοκοφοίνικα (cocos nucifera), αυτό το πασίγνωστο τροπικό φυτό, δεν αναφέρεται συχνά ότι μπορεί να καλλιεργηθεί ή μάλλον να επιβιώσει και στα δικά μας κλίματα με κάποια υποστήριξη. Ο λόγος είναι ότι καλλιεργείται αρκετά σπάνια και η καλλιέργειά του έχει μια κάποια δυσκολία. Πάλι όμως μπορεί να γίνει.Στο φυσικό του περιβάλλον, δηλαδή σε σχεδόν όλη την τροπική ζώνη εκτός της ενδοχώρας της Αφρικής και της Ν. Αμερικής, ο φοίνικας αυτός μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 30 μ. με φύλλα έως και 6 μ. Σε συνθήκες καλλιέργειας όμως σ’εύκρατες περιοχές, γίνεται αρκετά μικρότερος, αν και πάλι μπορεί να γίνει ένα μεγάλο φυτό, και δεν καρποφορεί.
Δε γνώριζα τίποτα για την καλλιέργεια αυτού του φυτού ή αν μπορεί να βρθεέι στη χώρα μας, έως ότου είδα ένα νεαρό φυτό να βγαίνει μέσα από μια καρύδα προς πώληση σ’ένα ανθοπωλείο πριν μερικά χρόνια. Μου φάνηκε αρκετά παράξενο, αλλά δεν έψαξα περαιτέρω. Πριν λίγες μέρες όμως, εντελώς τυχαία, βρήκα λίγες πληροφορίεςεδώ,όπου αναφέρει ότι στο δικό μας κλίμα το φυτό αδυνατεί να βγεί από την καρύδα και ν’αναπτυχθεί περισσότερο και επίσης ότι δε χρειάζεται απευθείας ήλιο, πράγματα τα οποία διαψεύστηκαν αργότερα με περαιτέρω αναζήτηση. Η καλύτερη σελίδα που έχω βρει είναι μια συζήτηση από ένα φόρουμ του εξωτερικούεδώ,στην οποία μπορείτε να διαβάσετε πολλές απόψεις, τεχνικές και εμπειρίες για την καλλιέργεια αυτού του φυτού. Επίσης μια άλλη μικρότερη συζήτηση του ίδιου φόρουμεδώ.Και μερικά από τ’άλλα άρθρα που έχω βρει:αυτό,
αυτό,
αυτόκαιαυτό.Επίσης, χρήσιμο είναι και τοάρθρο της αγγλικής wikipedia.Γενικά, δεν υπάρχουν πολλές συγκροτημένες πληροφορίες γι’αυτό το φυτό στο Διαδίκτυο. Αλλ’απ’όσα έχω διαβάσει, έχω συμπεράνει τα εξής:
Το φηυτό αναπαράγεται με καρύδες. Η καρύδα είναι ο καρπός με το σπόρο μαζί. Καρύδες μπορούν να βρεθούν είτε ήδη φυτρωμένες σε φυτώρια, ανθοπωλεία ή παρόμοια καταστήματα είτε από μανάβικα, σούπερ μάρκετ ή παρόμοια καταστήματα. Η καρύδα προς φύτευση θα πρέπει να περιβάλλεται από το τριχωτό περίβλημά της και, όταν την κουνάτε, ν’αακούγεται το γάλα στο εσωτερικό. Αλλιώς θα είναι παλιά και ξερή. Αν το περίβλημά της έχει αφαιρεθεί, μπορεί πάλι να φυτρώσει με τη διαδικασία που περιγράφεται στη δεύτερη συζήτηση, της οποίας το σύνδεσμο έχω βάλει παραπάνω.
Η καρύδα θα πρέπει να φυτευθεί σε μια ρηχή γλάστρα, περίπου 25 εκ. βάθος, θαμμένη κατά το 1/2-2/3 σε ελαφρύ αμμώδες χώμα, το οποίο θα πρέπει να διατηρείται υγρό, αλλά όχι κορεσμένο.
Ως γνήσια τροπικά φυτά, οι κοκοφοίνικες χρειάζονται ιδανικά ζέστη, πολύ φως και υψηλή υγρασία για ν’αναπτυχθούν καλά. Νεαρά και μεγαλύτερα φυτά απαιτούν σχεδόν τις ίδιες συνθήκες. Ο κοκοφοίνικας σχεδόν σταματά ν’αναπτύσσεται κάτω από τους 21 βαθμούς Κελσίου, γι’αυτό θα πρέπει να διατηρείται ζεστός για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Τα νεαρά φυτά είναι πολύ ευαίσθητα στο κρύο, αλλά τα μεγαλύτερα σε ηλικία μπορούν να παραμείνουν έξω ως τους 16-12 βαθμούς. Μπορούν να επιβιώσουν για μικρά χρονικά διαστήματα σε ακόμα χαμηλότερες θερμοκρασίες, αλλ’αυτό είναι επικίνδυνο. Στο φυσικό τους περιβάλλον ζουν σε ηλιόλουστες θέσεις, συνήθως σε παραλιακές περιοχές, γι’αυτό θα πρέπει να εκτίθενται στον απευθείας ήλιο για πολλές ώρες της ημέρας ή σ’έντονο φως. Η ιδανική υγρασία γι’αυτούς είναι 70%-80%, αν και μπορούν να επιβιώσουν με αρκετά χαμηλότερα επίπεδα, αλλά σ’αυτήν την περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος προσβολής των φυτών από τετράνυχο. Θα πρέπει συχνά να εξετάζετε το φυτό για τετράνυχο, ώστε αν τον βρείτε να τον καταπολεμήσετε εγκαίρως.
Σ’όλες τις περιοχές της Ελλάδας, τα φηυτά αυτά μπορούν να διατηρηθούν σ’εξωτερικό χώρο το καλοκαίρι, τον οποίον προτιμούν. Ανάλογα με την περιοχή, μπορούν να παραμείνουν γι’ακόμα μεγαλύτερο μέρος της θερμής περιόδου έξω. Όταν η θερμοκρασία αρχίζει να πέφτει σταθερά κάτω από τους 16 βαθμούς, τα φυτά θα πρέπει να μεταφερθούν σ’εσωτερικό χώρο ή σε θερμοκήπιο. Μέσα στο σπίτι θα πρέπει να βρίσκονται σε όσο το δυνατόν φωτεινότερο σημείο, πρτοιμότερα σε νότιο παράθυρο με τουλάχιστον λίγε ςώρες ήλιο τη μέρα. Επειδή ο αέρας του σπιτιού είναι συνήθως ξηρός, θα χρειάζονται τακτικό καθημερινό ψεκασμό με νερό στο φύλλωμα και συχνό έλεγχο για τετράνυχο. Το χειμώνα, που η ανάπτυξη είναι μικρή, θα χρειαστούν αραιό πότισμα και καθόλου λίπανση.
Όσο το φυτό αναπτύσσεται, θα πρέπει να μεταφυτέυεται σε όλο και μεγαλύτερη γλάστρα. Αν δε μεταφυτευθεί, μετά από ένα διάστημα ανάπτυξης, θα σταματήσει, θ’αδνατίσει και στο τέλος θα ξεραθεί. Οι κοκοφοίνικες, με τις κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης, μετά από αρκετά χρόνια μπορούν να γίνουν τεράστια φυτά, έως κι 6 μέτρα ψηλά, τα οποία θα χρειαστούν μεγάλο χώρο για ν’απλωθούν και ψηλοτάβανα κτίρια. Ένα τέτοιο φυτό μπορεί να διατηρηθεί για πολύ καιρό σε γλάστρα πλάτους 180 εκ. και βάθους 45 εκ,.μιας και αυτά τα φυτά δεν έχουν πολύ βαθύ ριζικό σύστημα. Το αρνητικό με τους φοίνικες είναι ότι δεν μπορούν να νανοποιηθούν με κλάδεμα ή με στέρηση θρεπτικών ουσιών, όπως τα μπονσάι. Εάν από τους μονόκορμούς φοίνικες, όπως τον κοκοφοίνικα, αφαιρεθεί η κορυφή, το φυτό θα ξεραθεί. Επίσης, αν αν τα θρεπτικά συστατικά δεν είναι στην απαιτούμενη ποσότητα, το φυτό σιγά-σιγά θ’αδυνατίσει και στο τέλος πάλι θα ξεραθεί. Αν και υπάρχουν νάνες ποικιλίες κοκοφοίνικα, είναι νάνες σε σχέση με αυτές πού γίνονται 30 μέτρα και καμία δεν έχει επιλεγεί ειδικά για καλλιέργεια σε συνθήκες εσωτερικού χώρου. Αν το φυτό σας έχει γίνει πολύ μεγάλο και δε βρίσκετε κανέναν να το δώσετε, μπορείτε να φάτε το εσωτερικό της κορυφής του. Η κορυφή αυτού του φοίνικα και μερικών άλλων ειδών είναι ένα πανάκριβο και σπάνιο φαγητό το οποίο λέγεται και σαλάτα του εκατομμυριούχου, γιατί, όταν κοπεί η κορυφή, ολόκληρο το φυτό καταστρέφεται. Μερικά είδη φοινίκων στη φύση κινδυνεύουν μ’εξαφάνιση εξαιτιας της υπερσυλλογής των κορυφών τους.
Οι χρήσεις του κοκοφοίνικα είναι πάμπολλές στις περιοχές όπου φύεται. Η καρύδα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε πρωτεΐνες και λίπος, το οποίο ασυνήθιστα για φυτά, είναι κυρίως κορεσμένο. Επίσης περιέχει και χρήσιμα μέταλλα, και λιγότερο βιταμίνες. Η καρύδα έχει δύο φαγώσιμα μέρη, το γάλα και την ψύχα. Η Η ψύχα όταν αποξηρανθεί δίνει την κόπρα, η οποία χρησιμοποιείται για την εξαγωγή ελαίου καρύδας και ως ζωοτροφή. Επίσης, ο εξωτερικός φλοιός της καρύδας δίνει ίνα η οποία χρησιμοποιείται στην κατασκευή σχοινιών, διχτυών, χαλιών κ.ά. Από τα φύλλα της επίσης κατασκευάζοναι πολλά αντικείμενα, όπως καλάθια, στέγες και περιφ΄ραξεις. Το ξύλο της χρησιμοποιείται για οικοδόμηση. Αυτές είναι ενδεικτικά μερικές από τις χρήσεις που έχει αυτό το φυτό στους ανθρώπους εκείνων των περιοχών, υπάρχουν πολύ περισσότερες. Τ’όνομα του κοκοφοίνικα σε πολλές γλώσσες δηλώνει και τη μεγάλη σημασία του. Στα σανσκριτικά για παράδειγμα λέγεται kalpa vriksha (“το δέντρο που παρέχει όλες τις ανάγκες τις ζωής.”) και στα μαλαισιανά είναι pokok seribu guna “το δέντρο με τις χίλιες χρήσεις”.
Στο φυσικό του περιβάλλον, το φυτό προτιμά περιοχές με αμμώδες χώμα, ήλιο, έντονες βροχοπτώσεις και υψηλή υγρασία, συνθήκες που συναντώνται σε τροπικές παράκτιες περιοχές. Το φυτό αντέχει τους δυνατούς ανέμους και την αλατότητα. Χάρη στις καρύδες του, οι οποίες επιπλέουν στη θάλασσα και μπορούν να παραμείνουν εκεί για πολλούς μήνες χωρίς να χάσουν την ικανότηττα βλάστησής τους, το φυτό έχει εξαπλωθεί στις περισσότερες τρπικές περιοχές. Στην εξάπλωσή του έχει συμβάλει και ο άνθρωπος, ο οποίος μετέφερε το φυτό κατά τις μετακινήσεις του στα ωκεάνια νησιά. Ο τόπος προέλευσής του ίσως ίναι η Ινδία ή η Νοτιοανατολική Ασία.
Το φυτό καρποφορεί μετά από 7 χρόνια και είναι μακρόβιο. Ανθίζει κάθε μήνα και οι καρύδες ωριμάζουν σε 1 χρόνο, οπότε και πέφτουν. Ένα δέντορ μπορεί να παραγάγει έως και 100 καρύδς το χρόνο.
Υπάρχουν μερικά συγγενικά είδη με παρόμοια κατασκευή και καρπούς με τον κοκοφοίνικα ανθεκτικότερα στο κρύο που μπορούν να καλλιεργηθούν ως καλωπιστικά έξω, όπως ο syagrus romanzoffiana και ο μαδασκαριανός bekkariophoenix alfredii, Εντούτοις οι καρποί τους συνήθως δεν τρώγονται. ΠΗΓΗ
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)